Ademhaling en Veiligheid in jezelf: wat is het verband?

Wanneer je een traumatische gebeurtenis hebt meegemaakt, kan het zijn dat jij je onveilig bent gaan voelen in je lijf. Je voelt je makkelijk gestrest, angstig en ongemakkelijk.

Deze gevoelens kunnen jouw leven negatief beïnvloeden. Zo kan het bijvoorbeeld lastig zijn om nieuwe ervaringen aan te gaan. Je voelt je gewoon niet veilig in jezelf, laat staan met andere mensen. In dit blog gaan we in op de relatie tussen je veiligheid, je lijf en het verband met je ademhaling.

Wat gebeurt er in je lijf als je veilig bent?

Als je veilig bent, dan voel jij je rustig en op je gemak. Het lichaam herkent een veilig gevoel als een prettig gevoel. Er worden dan zogenaamde gelukshormonen aangemaakt, zoals endorfine en dopamine. Hierdoor is de bloeddruk stabiel, de hartslag rustig en we ademen kalm via de neus en buik.

Een onveilig gevoel zorgt er echter voor dat het lichaam stoffen gaat aanmaken die zorgen voor een onaangenaam gevoel. Het gaat dan onder andere om de bekende stresshormonen cortisol en adrenaline. Ons zenuwstelsel heeft de taak om te zorgen voor het gevoel van veiligheid.

Vecht of vlucht modus

In een onveilige situatie waarschuwt het zenuwstelsel ons door het lichaam in een vecht of vlucht modus te zetten. Sommige mensen zitten echter vast in deze staat. Dit kan veroorzaakt worden door trauma.Wanneer je een traumatische gebeurtenis meemaakt, kan dit een diepgaand effect hebben op je gevoel van veiligheid en vertrouwen in de wereld om je heen In het hier en nu reageert je lijf soms nog alsof je in de trauma situatie zit.

Dit heeft te maken met je autonome zenuwstelsel.Het ervaren van trauma kan ook van invloed zijn op je ademhaling. Het kan leiden tot een verhoogde ademhalingsfrequentie, oppervlakkige ademhaling of het vasthouden van de adem. Dit heeft te maken met de manier waarop het zenuwstelsel reageert op stress en gevaar.

Uit veiligheid schiet je in je hoofd, terwijl veiligheid in je lijf zit

Het lichaam is eigenlijk een perfect systeem. In de neutrale stand van jouw lijf zul jij je dan ook veilig voelen. Kom je in een onveilige situatie, dan zorgt het lichaam er automatisch voor dat je klaar bent om te vechten of vluchten. Veiligheid zit dus vanzelf in je lijf.

Het zijn de gedachten in ons hoofd die ervoor zorgen dat we vaak onnodig stress ervaren. Hierdoor kun jij je onveilig voelen, terwijl er eigenlijk niets aan de hand is. Om zich veilig te voelen willen veel mensen het hele leven controleren of voor alles een verklaring zoeken. Dit zorgt ervoor dat mensen vooral in hun hoofd leven. Mensen schieten vanuit een bepaalde angst in hun hoofd, terwijl veiligheid in het lichaam zit.

Bij getraumatiseerde mensen zit dit iets anders. Trauma slaat zich namelijk ook op in je lijf. Je hoofd kan weten dat je veilig bent in een bepaalde situatie, maar je lijf weet dit niet altijd. Dit maakt dat je in het dagelijks leven je onveilig kunt voelen.

Wat heeft ademhaling vanuit je buik te maken met veiligheid?

Welke rol speelt de ademhaling hierin?

Als jij je onveilig voelt merk je dit aan je ademhaling. Je gaat sneller ademhalen of houdt je adem juist in. Het is een natuurlijk proces dat we sneller gaan ademhalen als we onveilig zijn. Dit geldt ook voor het inhouden van je adem wanneer je in de 'freeze' stand staat. Het lichaam moet namelijk klaar gemaakt worden om te vechten of vluchten. Het geval is echter dat je niet echt onveilig bent, je hebt alleen het gevoel.

Je kunt jezelf door middel van je ademhaling helpen om je veiliger te voelen. De voordelen op een rij:

Regulatie van het zenuwstelsel:

Je ademhaling heeft directe invloed op het autonome zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor je stressrespons. Door bewust diep en langzaam te ademen, activeer je het parasympathische zenuwstelsel, wat je ontspant en kalmeert. Dit kan helpen om de activiteit van het sympathische zenuwstelsel, dat verband houdt met vecht-, vlucht- of bevriesreacties, te verminderen. Het creëren van een rustige ademhaling helpt bij het herstellen van een gevoel van veiligheid en ontspanning in je lichaam.

Verlagen van fysiologische stressrespons:

Een goede ademhaling kan de fysiologische effecten van stress verminderen. Diepe ademhaling activeert het diafragma, een grote spier onder je longen. Hierdoor worden de longen beter gevuld met zuurstof en wordt koolstofdioxide efficiënter afgevoerd. Dit bevordert een optimale zuurstoftoevoer naar je lichaam en brein, waardoor je lichaam kalmeert en stressreacties afnemen. Hierdoor voel je je meer gegrond en veiliger.

Verbeterd lichaamsbewustzijn:

Bewuste ademhaling oefeningen helpen je om meer in contact te komen met je lichaam en het huidige moment. Door je te concentreren op je ademhaling, richt je je aandacht op de fysieke gewaarwordingen in je lichaam. Dit vergroot je lichaamsbewustzijn en helpt je om te herkennen wanneer er spanning of ongemak aanwezig is. Door bewust adem te halen, kun je deze spanning loslaten en een gevoel van veiligheid en ontspanning cultiveren.

Bevordering van mentale helderheid:

Een rustige ademhaling kan je helpen om je geest te kalmeren en te focussen. Het brengt je in het hier en nu, waardoor je minder wordt meegesleept door zorgen, angsten en gedachten over het verleden of de toekomst. Deze mentale helderheid kan je helpen om je veiliger te voelen, omdat je minder snel wordt overweldigd door negatieve gedachten en zorgen.

Waarom is de buikademhaling hierin belangrijk?

De buikademhaling is de juiste manier van ademhalen. Stress of een onveilig gevoel kan er echter voor zorgen dat je niet goed gaat ademen. Er wordt dan vaak een borstademhaling toegepast, ook wordt er veelal via de mond geademd. Dit levert een veel oppervlakkigere ademhaling op wat alleen maar voor meer stress zorgt.

Als je via de buik ademhaalt, dan zul je zien dat je rustiger wordt. Je hartslag vertraagt, je krijgt voldoende lucht en het gevoel van veiligheid komt langzaam weer terug.

Conclusie

Je onveilig voelen in jezelf; veel mensen hebben hier last van. Bij sommige mensen komt dit doordat ze te veel in hun hoofd zitten. Veiligheid vinden we in het lichaam, niet in onze gedachten. Bij getraumatiseerde mensen kan onveiligheid in het lichaam opgeslagen zijn. De buikademhaling kan jou helpen om je weer veilig te voelen.

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Herleva vind je tientallen blogs met tips en adviezen. Ik raad je aan om deze blog ook te lezen:

Aan de slag met je ademhaling

Herleva heeft een aantal dingen voor je klaarstaan die je ondersteunen bij een betere ademhaling.

Gratis producten

Ik vind het leuk om mijn kennis met je te delen. Daarom heb je allereerst toegang tot mijn blogs en video's. Ook kun je gratis de volgende producten downloaden:

Zelf de diepte in met je ademhaling

Wil je verder de diepte in? Kies voor 1 van de online programma's:

Aan de slag als ademcoach

Wil je zelf aan de slag als ademcoach? Of wil je de ademhaling als tool inzetten in je werk? Meld je dan aan voor de opleiding tot ademcoach.

Heb je nog vragen?

Wil je meer informatie? Neem gerust contact met mij op. Je kunt hiervoor gebruikmaken van het contactformulier of stuur een mail naar heleen@herleva.nl

Direct contact