HSP’ers (of hoogsensitieve personen) hebben eerder last van spanning en stress dan ‘normale’ mensen. Omdat hoogsensitieve personen een hogere prikkelgevoeligheid hebben, zijn ze ook gevoeliger voor angst, paniek en hyperventilatie.
Stress en spanning liggen altijd op de loer in onze drukke maatschappij en dit maakt het voor een HSP’er moeilijk om de eigen grenzen goed te bewaken. Dit geeft extra stress, waardoor er een verkeerde ademhaling ontstaat.
Hoe kan dat? Wat is de relatie tussen HSP, stress en een verkeerde ademhaling? En wat kun je eraan doen om goed te leren ademhalen? In dit blog vertel ik je er meer over.
Wat is HSP of hoogsensitief?
De afkorting HSP staat voor Highly Sensitive Person, in het Nederlands vertaald als Hoog Sensitief Persoon. Het is een aangeboren eigenschap die bij 15 tot 20% van de bevolking voorkomt. Iemand die hoogsensitief is, is gevoeliger voor prikkels van binnenuit (gedachten en gevoelens) en prikkels van buitenaf (geuren, geluiden, licht, kleuren, bewegingen, smaken, vormen, etc).
Een HSP’er neemt alles veel beter waar en wat voor andere mensen normaal is, is voor een HSP’er al snel teveel. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan harde muziek of mensenmassa’s. Het gevolg hiervan is overprikkeling.
Overbelasting van het zenuwstelsel
Een hoogsensitief persoon heeft een fijngevoelig zenuwstelsel. Dit houdt in dat minimale zintuigelijke prikkels extra sterk binnenkomen. Dit wordt vertaald naar informatie. Omdat de prikkels en indrukken bij een HSP’er veel dieper en uitgebreider verwerkt worden, heeft iemand die hoogsensitief is meer ruimte en rust nodig om de prikkels te verwerken.
Wanneer deze ruimte niet geboden wordt, ontstaat er kortdurende overprikkeling of stress. Is er sprake van langdurige overprikkeling zonder herstel, dan kan er chronische overprikkeling ontstaan met ernstige klachten als gevolg. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan angstklachten, burn-out, chronische vermoeidheid, stemmingswisselingen, depressie of verslavingsproblematiek.
Waarom hebben HSP'ers vaak een hoge ademhaling?
Een hoogsensitief persoon heeft door die overprikkeling eerder last van stress. Bij het vrijkomen van stress verandert het ademhalingspatroon. De afgifte van zuurstof aan ons bloed raakt verstoord, omdat de ademhaling hoger en dieper wordt. Dit heeft als resultaat dat de vaten in je lichaam vernauwd raken, waardoor je klachten kunt krijgen als duizeligheid, een benauwd gevoel en tintelingen. Ook verkrampt je middenrif.
Deze klachten kunnen angstgevoelens oproepen, waardoor je ademhaling nog sneller gaat en de klachten erger worden. Dit kan op den duur overgaan in hyperventilatie.
Advies en tips bij een hoge ademhaling
Heb je veel last van overprikkeling door stress? Dan kunnen onderstaande oefeningen je helpen om rustiger te worden.
4-7-8 ademhalingsoefening
Ben je overprikkeld? Dan kan de 4-7-8 ademhaling je helpen om rustiger te worden. Als je veel last hebt van stress, dan giert de adrenaline door je lijf en gaat je hart sneller kloppen. Je ademhaling zal hierdoor kort en oppervlakkig worden.
De 4-7-8 ademhaling zorgt ervoor dat je ademhaling weer lang en diep wordt, met als gevolg dat je hartslag naar beneden gaat. Je brein krijgt dan het signaal om geen extra adrenaline aan te maken. De 4-7-8 ademhaling werkt als volgt:
- Adem 4 tellen in;
- Houd je adem 7 tellen vast;
- Adem vervolgens 8 tellen uit;
- Doe dit maximaal 5 keer achter elkaar.
Buikademhaling
Haal je hoog en oppervlakkig adem, dan is de buikademhaling een goede oefening. Als je veel last hebt van stress en spanningen, dan ga je hoger ademhalen, waardoor het stresssysteem nog verder aangewakkerd wordt.
Focus bij het ademhalen op buik; bij de uitademingen dient je buik een stukje omhoog te komen. Door via je buik te ademhalen, gaat je ademhaling omlaag en wordt deze weer rustig.
De bodyscan
Ben je hoogsensitief en pieker je veel of zit je niet goed in je lichaam? Dan is de bodyscan een goede oefening. Deze oefening komt uit de mindfulness en wordt ook wel de progressive muscle relaxation genoemd. Bij deze oefening zet je je aandacht en adem in om je lichaam compleet te ontspannen. Het voordeel is dat je hierdoor uit je hoofd gaat.
Als je je aandacht verlegt naar je lichaam en je ademhaling, heeft je brein geen ruimte om te piekeren. Je doet de oefening als volgt (je kunt het staand of liggend doen):
- Sluit je ogen;
- Focus op het aanspannen en ontspannen (3 seconden) van de verschillende spiergroepen in je lichaam;
- Adem in door je neus, hou de adem vast terwijl je de spieren aanspant en adem uit door je mond bij het loslaten van de spieren. Als variant op je ademhaling kun je ook rustig diep in en uitademen via je buik;
- Begin bij je tenen, je voeten, kuiten, onderbenen, knieën enzovoort. Beweeg langzaam naar boven.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Herleva vind je tientallen blogs met tips en adviezen. Ik raad je aan om deze blog ook te lezen:
- Wat kun je doen aan een te korte of te snelle ademhaling?
- Hoe kun je perfectionistisch gedrag overwinnen?
- Voel jij je goed genoeg?
Aan de slag met je ademhaling
Herleva heeft een aantal dingen voor je klaarstaan die je ondersteunen bij een betere ademhaling.
Gratis producten
Ik vind het leuk om mijn kennis met je te delen. Daarom heb je allereerst toegang tot mijn blogs en video's. Ook kun je gratis de volgende producten downloaden:
- Gratis e-book: de verbonden ademhaling
- Gratis videoreeks: chronische hyperventilatie voorbij
- Gratis ontspanningsmeditatie
Zelf de diepte in met je ademhaling
Wil je verder de diepte in? Kies voor 1 van de online programma's:
Aan de slag als ademcoach
Wil je zelf aan de slag als ademcoach? Of wil je de ademhaling als tool inzetten in je werk? Meld je dan aan voor de opleiding tot ademcoach.
Heb je nog vragen?
Wil je meer informatie? Neem gerust contact met mij op. Je kunt hiervoor gebruikmaken van het contactformulier of stuur een mail naar heleen@herleva.nl
