Het autonoom zenuwstelsel: wat is dat en hoe werkt het?
Het autonoom zenuwstelsel: wat is dat en hoe werkt het?
3 min. leestijd

Het autonoom zenuwstelsel: wat is dat en hoe werkt het?

Bewegen, ademen, nadenken, je eten verteren; je lichaam is constant bezig, zelfs als we er niet bewust van zijn. Dat je dit allemaal dagelijks kunt doen, heb je te danken aan het zenuwstelsel. Dit is opgebouwd uit verschillende onderdelen, allen met hun eigen functie. Het autonoom zenuwstelsel is zo’n onderdeel, dat van vitaal belang is voor het goed functioneren van ons lichaam.

Wat is het autonoom zenuwstelsel?

Het autonoom zenuwstelsel is een onderdeel van het perifeer zenuwstelsel, dit kun je zien als de verbinding tussen de hersenen en de spieren, organen en bloedvaten. Het perifeer zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het somatische zenuwstelsel dat alle vrijwillige bewegingen van de spieren regel en het autonoom zenuwstelsel, dat alle functies van het lichaam regelt die onbewust gaan, zoals ademen, de spijsvertering en het bloedvatensysteem.

Het is het deel van het zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor de werking van de organen. Andere namen zijn het vegetatieve en viscerale zenuwstelsel. Het autonoom zenuwstelsel bestaat ook weer uit twee delen: Het parasympatisch zenuwstelsel en het sympathisch zenuwstelsel. Deze hebben beiden de taak om onbewuste lichaamsfuncties uit te voeren, maar worden op verschillende momenten in werking gezet.

Parasympatische zenuwstelsel

Het parasympatisch zenuwstelsel is het deel van het autonoom zenuwstelsel dat ervoor zorgt dat je lichaam in rust komt. Hierdoor krijgt het tijd om te herstellen. Het parasympatisch deel doet dit door de organen in het lichaam te beïnvloeden. Hierdoor wordt de zogenaamde assimilatie bevorderd. Tijdens dit proces worden in het lichaam stoffen gevormd die nieuwe weefsels vormen om het lichaam te herstellen.

Sympathisch zenuwstelsel

Het sympathisch zenuwstelsel is het deel van het autonoom zenuwstelsel dat ervoor zorgt dat het lichaam in actie kan komen. Dit deel van het lichaam wordt dan ook ingeschakeld als het lichaam onder stress staat, dat kan gaan om stress door activiteit, maar ook mentale stress. Het verhoogt de hartslag, versnelt de ademhaling en stopt bepaalde processen in het lichaam, zoals de spijsvertering.

Het autonoom zenuwstelsel: wat is dat en hoe werkt het?

Invloed van stress

Stress is van grote invloed op het autonoom zenuwstelsel, want het bepaalt welk deel van het zenuwstelsel aangesproken wordt, namelijk het sympathisch deel. Een nadelig gevolg van een hoge mate van stress is dat het lichaam niet meer in staat van rust komt. Het lichaam krijgt hierdoor niet voldoende kans om te herstellen.

Invloed van de ademhaling

Als het sympathisch zenuwstelsel wordt aangesproken, dan is een versnelde ademhaling een van de gevolgen. Dit zorgt er namelijk voor dat het lichaam meer zuurstof binnen krijgt om in actie te kunnen komen. Dit systeem werkt echter ook andersom: rustiger gaan ademen zorgt ervoor dat het parasympatisch deel van het autonoom zenuwstelsel wordt aangesproken. Hierdoor zal het lichaam onmiddellijk ontspannen

Ervaar je een hoge mate van stress, maar zit je niet in een levensgevaarlijke situatie? Let dan op je ademhaling! Door rustiger, en op een goede manier te gaan ademen, zorg je ervoor dat het lichaam kalmeert. Veel mensen vinden het gevoel van stress ook het meest ongemakkelijk, waardoor je nog meer stress ervaart. Je kunt hier snel uitkomen door goed te ademen.

Deze gewoonten helpen bij een gezond autonoom zenuwstelsel

Het autonoom zenuwstelsel kun je gezond houden door de volgende gewoonten aan te leren:

  • Neem voldoende rust, ontspan vaker en zorg ervoor dat je elke nacht voldoende uren slaapt.
  • Doe regelmatig aan lichaamsbeweging, maar matig intensief en niet te lang. Wandelen, joggen, zwemmen, fietsen en yoga zijn goede vormen van beweging om de hartfunctie te stimuleren en stress te verminderen.
  • Volg een gezond dieet: Eet veel fruit en groenten en laat bewerkte producten zoals koek, chips, pizza en frisdranken zoveel mogelijk staan.
  • Doe regelmatig ademhalingsoefeningen. Je kunt dit doen op een moment dat je stress ervaart, maar het is ook heel goed om dagelijks een vast moment te kiezen voor je oefeningen.

Conclusie

Het autonoom zenuwstelsel is het deel van het zenuwstelsel dat zorgt voor processen in het lichaam die onbewust verlopen. Vandaar de benaming autonoom. Dit zenuwstelsel bestaat uit twee delen: Het sympathisch en parasympatisch. 

Het ene deel brengt het lichaam in staat om in actie te komen, het andere zet het lichaam juist in herstelstand. Om stress te verminderen is het zaak om het parasympatisch deel meer aan te spreken. Hiervoor kun je gezonde gewoontes aanleren, zoals goed leren ademen en dit dagelijks bewust te doen.

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Herleva vind je tientallen blogs met tips en adviezen. Ik raad je aan om deze blog ook te lezen:

Aan de slag met je ademhaling

Aan de slag met je ademhaling

Herleva heeft een aantal dingen voor je klaarstaan die je ondersteunen bij een betere ademhaling.

Gratis producten

Ik vind het leuk om mijn kennis met je te delen. Daarom heb je allereerst toegang tot mijn blogs en video's. Ook kun je gratis de volgende producten downloaden:

Zelf de diepte in met je ademhaling

Wil je verder de diepte in? Kies voor 1 van de online programma's:

Aan de slag als ademcoach

Wil je zelf aan de slag als ademcoach? Of wil je de ademhaling als tool inzetten in je werk? Meld je dan aan voor de opleiding tot ademcoach.

Heb je nog vragen?

Wil je meer informatie? Neem gerust contact met mij op. Je kunt hiervoor gebruikmaken van het contactformulier of stuur een mail naar heleen@herleva.nl

Direct contact


Over de schrijver
Heleen Ytsma is NLP Master, Ademcoach, Wim Hof Methode Instructeur, Yogadocent. Ik werk het liefst samen met mensen die meer willen weten over de (samen)werking van lichaam en geest, open staan voor andere vormen van ontspanning en zich willen verdiepen in technieken voor ademhaling en meditatie.
Reactie plaatsen