Slecht slapen?
‘Ik heb geen oog dicht gedaan’ zei ze, al weken niet! Dat is knap.
En een vermelding waard als wereldkampioen!
Het record zonder slaap is ooit gewonnen door een jongen die 11 dagen niet sliep.
Of dat kampioenschap juist is opgemeten? Dáár verschillen de meningen over. Er zijn echter wel mensen die dagen zonder slaap hebben gedaan. Maar geen weken.
Meer dan 1 miljoen mensen in Nederland hebben last van slaapproblemen.
Dat zijn er veel, heel veel.
Het gevoel dat je niet (goed) hebt geslapen kan slopend zijn.
Ik heb het zelf het meest ervaren toen mijn kinderen klein waren.
Als fanatieke borstvoedingsmoeder werd ik wakker van ieder geluidje en moest ik, zeker in het begin, elke 3 uur voeden, soms wel om de twee uur. De ‘regel’ dagen, die daar bij horen vergeet ik liever helemaal. Ik herinner me dat ik bij mijn derde kindje in de kraamweek dacht: OMG waar ben ik aan begonnen, dit trek ik echt niet en ze is nog maar een paar dagen oud! Hellup! Maar ja, uiteindelijk ging het wel. Ze is alweer 8 en slaapt al jaren als een roosje.
Maar wat als je geen baby hebt en toch slecht slaapt?
Er zijn een aantal misvattingen over slecht slapen, er zijn mensen die denken dat ze wakker liggen, maar bij onderzoek in een slaaplaboratorium bleek dat velen gewoon sliepen. Ze hadden dat alleen niet als zodanig ervaren. Dat is een interessante waarneming.
Dat je dus denkt dat je slecht slaapt, maar dat het bij onderzoeken wel mee valt.
Toch is dat een probleem om serieus te nemen en een oplossing voor te zoeken.
Vaak gaat het om andere verwachtingen hebben van slaap.
Vroeger als ik niet kon slapen, zei mijn moeder tegen mij:
Door in je bed te liggen, rust je lichaam ook.
Dat stelde mij als tiener ‘ge’ rust, waardoor ik vanzelf in slaap viel.
Wat doet slaapgebrek met je?
Slaapgebrek heeft invloed op je concentratievermogen.
Wanneer je slaapgebrek hebt, ben je vaker en sneller afgeleid en kun je iets minder lang vol houden.
Saaie of routine klusjes worden zwaarder om te doen, omdat je niet genoeg stimulus krijgt. En daardoor kun je eerder of meer fouten maken. Bij mensen die in de nachtdienst werken, worden de meeste fouten tegen de ochtend gemaakt. Ook kosten klusjes die je normaal even snel doet, meer tijd. En als je ziek bent of een wond hebt, dan herstel je minder snel als je weinig slaapt.
Hoeveel slaap is goed?
Ieder mens is anders. Rond de 8 uur slaap is gemiddeld.
Maar je weet hoe het gaat bij een gemiddelde, er is bijna niemand die het precies heeft ;-) Voor de één kan vier uur slaap prima zijn en de ander heeft echt wel negen uur nodig.
Voel wat past en het kan ook per dag verschillen.
Ga er vooral heel ontspannen mee om.
Te véél slapen kan je depressief maken en lui en sloom en suf en duf .
Wanneer je (te)veel slaapt, dan heeft dat dus ook zo zijn nadelen.
Je kunt er minder alert van worden en je hebt eerder de neiging tot depressieve gevoelens. Ook kom je minder snel in actie omdat er een soort (s)loomheid in je is geslopen.
Vervolgens word je daar weer moe van en ga je eerder slapen.
Je hebt minder zin om dingen te ondernemen of te onderzoeken.
Over slaap is veel te zeggen, zo blijkt uit mijn onderzoek voor dit artikel in de verschillende boeken.
De meest opmerkelijke bevinding vind ik deze: dat de farmaceutische industrie jaren geleden een soort angst propaganda heeft gehouden onder mensen en doktoren.
Ze hebben door middel van artikelen en folders mensen willen beïnvloeden: zodat ze bang worden als ze slecht slapen. En ja hoor, daar hadden ze dan wel een middel voor.
De meeste slaapmiddelen werken, helaas, vaak maar tijdelijk.
En als ze lang werken bij iemand kan het zijn dat het als een placebo is gaan werken. De chemie van het pilletje is al verdwenen, het lijkt wel omgekeerde magie.
Persoonlijk vind ik een placebo-effect echt geweldig en het meest fantastische dat er bestaat. Echter, om er dan toch een chemisch pilletje voor te slikken met allerlei nare bijwerkingen, dat vind ik niks. Neem dan een echt placebo, bijvoorbeeld een suikerwaterpilletje. Vroeger konden artsen dat geven, maar nu mogen ze dat, helaas, niet meer…..
Waardoor komen slaapproblemen?
Natuurlijk zijn er allerlei verschillende problemen met slaap. Slaapapneu, narcolepsie en dergelijke laat ik buiten beschouwing in deze. Veel slaapproblemen komen doordat mensen niet kunnen ontspannen, maar wel verwachten dat ze meteen in slaap vallen als ze in bed liggen. Dan worden ze teleurgesteld, de stress giert door het lichaam. Er wordt adrenaline afgegeven en het lichaam blijft alert en wakker.
Wat kun je doen als je slecht (in) slaapt?
Leer hoe je jezelf kunt ontspannen.
In de yoga heb je een oefening die Lijkhouding heet.
Ik vond het een hele grappige naam.
Wat je doet is dat je gaat liggen en je hele lichaam gaat ontspannen. Je spant eerst een lichaamsdeel aan en dan ontspan je het. Begin bij je voeten, wiebel een beetje, span ze aan en laat weer los.
Dat doe je ook met je kuiten,
je knieën,
je bovenbenen,
je billen, je rug,
je onderbuik,
je bekken,
kalmeer je ademhaling,
adem rustig In
en adem heel langzaam weer Uit
voel bij elke uitademing dat je dieper ontspant,
ontspan ook je rug,
je schouders,
je armen en handen,
je nek,
en je hoofd.
Maak een gek gezicht of grimas, zodat je gezichtsspieren aanspannen en dan laat je dat ook weer los.
En dan check je of je alles hebt gehad en geeft je onderbewustzijn je de opdracht, om dat deel in je te ontspannen wat eventueel onbewust nog gespannen is.
En zo heb je je fysieke lichaam tot rust gebracht.
Met als gevolg dat ook je denken rustig wordt.
Hierboven heb ik kort een simpele yogahouding beschreven, deze yogahouding kan je heel veel brengen.
Deze ‘savasana yogahouding’ leert je om weer echt te ontspannen.
Begin vanavond maar met oefenen ;-)
Mocht je nog wat meer weetjes willen weten:
1. Weet dat je heel lang met minder slaap toe kunt, stel jezelf gerust.
2. Je bent heel sterk, het kan een fase zijn die weer voorbij gaat.
3. Wanneer je vaak wakker ligt, geniet van je wakkere tijd.
4. Ga lezen, vrijen, iets eten, drinken, mediteren of gewoon liggen.
5. Stop met piekeren erover, ga iets nuttigs doen in je hoofd. Denk aan je ademhaling.
6. Of denk aan een woord als dankbaarheid, vrede, liefde. Herhaal dat steeds opnieuw.
7. Benoem wat je denkt, geef een kort woord aan je gedachtes en orden het op die manier.
Bijvoorbeeld, je denkt aan je werk en alle shit: dan zeg je het woord: werk werk werk.
En hoef je niet aan alle shit te denken.
8. Zoek naar manieren om dieper te ontspannen, ga op yoga, tai chi, of wat dan ook maar kies voor ontspannende bewegingsvormen.
Slaap lekker,
Hartelijke groetjes,
Heleen
