Fysieke voordelen Wim Hof Ademtechniek

‘De ademtechniek van Wim Hof kent hoofdzakelijk vier gevolgen op het lichaam‘, vertelde  dr P. Capel toen ik bij hem was.
Dat gesprek heb ik met zijn goedkeuring opgenomen en een uitgewerkte transcriptie kun je hieronder lezen.
Ik ben geen medicus en kan je derhalve geen tips geven. Haal er gewoon uit wat jij fijn vind om te weten.
Zelf zie ik de adem als belangrijke tool en instrument om dieper in verbinding te komen met mijzelf.

Desalniettemin vind ik de fysieke kant er van heel interessant, want het lichaam staat altijd in verbinding met onze gedachten en emoties. Daarom ook dit artikel.
Het is een verslag van een uitleg zoals dr. P. Capel het aan mij doorgegeven heeft.

De ademtechniek van Wim Hof kent hoofdzakelijk vier gevolgen op het lichaam die in deze tekst worden verklaard:

1. Uitschakelen van pijn, angst of paniek;
2. Productie van stoffen zoals adrenaline en dopamine;
3. Verandering in de vetstofwisseling;
4. Verandering in de genexpressie onder invloed van transcriptiefactoren.
   

1. Uitschakelen van pijn, angst of paniek;

Het menselijk lichaam verzamelt continu informatie over hoe het er in het lichaam aan toe gaat. Lichaamscellen die het bloed monitoren helpen daarbij. Deze cellen hebben aan de buitenkant receptoren zitten: dit zijn een soort meetinstrumenten van de cel om iets te kunnen registreren, bijvoorbeeld pijn als gevolg van schade. De receptoren registreren pijn, geven een signaal af aan de zenuwbanen richting de hersenen en in de hersenen wordt men zich bewust van de pijn. Met andere woorden: men voelt dán de pijn.

De ademtechniek van Wim Hof speelt hier op in! De ademtechniek doet iets met de ademhaling: het verandert het proces van gaswisseling. Dit is de natuurlijke uitwisseling van koolstofdioxide en zuurstof die plaatsvindt in de longen.

Koolstofdioxide (CO₂) is een afvalproduct van de lichaamscellen. Dit afvalproduct lost op in bloed en zorgt door chemische reacties voor verzuring van het bloed (verlaging van de pH). Het lichaam heeft een beetje verzuring nodig maar niet te veel. Om het CO₂-peil te reguleren – en dus ook de pH van het bloed – passeert het bloed met CO₂ de longen en daar wordt CO₂ afgegeven aan de buitenlucht.

Zuurstof (O₂) is een stof die alle lichaamscellen nodig hebben om te functioneren. Zuurstof uit de lucht lost op in het bloed dat langs de longen stroomt. Op die manier komt O₂ bij de lichaamscellen terecht die het nodig hebben voor verbranding.

Met behulp van de ademhalingstechniek verandert de ‘normale’ ademhaling: er wordt meer CO₂ uitgeademd – dus meer CO₂ afgevoerd uit het bloed. Omdat CO₂ voor een beetje verzuring zorgt, betekent een lager gehalte aan CO₂ in het bloed juist minder verzuring (hogere pH). Een lager gehalte aan CO₂ in het bloed activeert de receptoren op de vaatwand vlak bij het hart: ze geven een signaal (met informatie over het lage CO₂-gehalte) af aan de hersenen via zenuwbanen. Pijnsignalen afkomstig van bijvoorbeeld de huid leggen precies diezelfde route af. En daar gebeurt het: de signalen van het CO₂-gehalte hebben een veel hogere prioriteit voor de hersenen dan de signalen van pijn (het CO₂-gehalte is van levensbelang en daarom zelfs belangrijker dan pijn). De signalen van de het lage CO₂-gehalte ‘verdringen’ zo de signalen van pijn. De hersenen registreren geen pijn en zo ervaart men geen pijnprikkels omdat deze gevoelens tijdelijk worden stopgezet.

Een voorbeeld: een whiplash is de benaming voor beschadigingen in de nek als gevolg van zeer heftige klap tegen de nek, bijvoorbeeld tijdens een autobotsing. De beschadigingen in de nek veroorzaken pijn in de nek, rug en schouders. De ademtechniek van Wim Hof activeert de receptoren in de vaatwanden vlak bij het hart die het CO₂-gehalte in het bloed bijhouden. Signalen van deze receptoren verdringen de pijnsignalen van de whiplash. Tijdens de ademhalingsoefening ‘verdwijnt’ dus de pijn die veroorzaakt wordt door de whiplash. Dit principe geldt ook voor pijnreductie tijdens een bevalling.

Bij fout ademhalen kan het gebeuren dat het CO₂-gehalte te laag wordt. Het lichaam heeft namelijk wel degelijk CO₂ in het bloed nodig om te kunnen blijven functioneren. Wat hier eerder beschreven is, schiet dan eigenlijk door.
De pH raakt te hoog – het omgekeerde van verzuring, oftewel respiratoire alkalose. Mensen met respiratoire alkalose kunnen last krijgen van hyperventilatie gepaard met paniekaanvallen, hartkloppingen, snelle pols, stekende pijn op de borst, transpiratie, duizeligheid en misselijkheid.
Ook is bekend dat door alkalose het calciumgehalte in het bloed daalt. De daling van het calciumgehalte kan zorgen voor onder andere klachten van tintelingen en spierkrampen.
De ademhaling van mensen raakt vaak verder ontregeld door de paniekaanval; het is dus van belang dat mensen met een paniekaanval als gevolg van respiratoire alkalose de vicieuze cirkel van paniek en verkeerd ademhalen doorbreken met behulp van de goede ademtechniek. Voor sommigen heeft het zin om in een zakje of in de eigen handen te ademen: de uitgeademde CO₂ wordt als het ware heropgenomen door de longen en zo gerecycled om het CO₂-gehalte in het bloed omhoog te krijgen en de ademhaling te normaliseren.

 2. Productie van stoffen zoals adrenaline en dopamine

De thermoreceptoren in de huid kunnen pijnsignalen afgeven aan de hersenen wanneer zij extreme kou registeren; tegelijkertijd worden zogenaamde catecholamines geproduceerd. Dit is een verzamelnaam voor stoffen zoals adrenaline, noradrenaline en dopamine. Zoals eerder gezegd worden de pijnsignalen verdrongen door de ademtechniek van Wim Hof, maar de productie van catecholamines gaat gewoon door. De catecholamines geven je lichaam een enorme boost in de vorm van kracht en energie (natuurlijke doping).

• Adrenaline wordt geproduceerd om alert te zijn en om snel te kunnen handelen in stresssituatie. Adrenaline heeft een vlugge, kortdurende werking. Adrenaline heeft verschillende werkingen:
  • Stimulatie verbranding in de cellen (meer energie);
  • Verhoging bloedsuikerspiegel;
  • Hogere hartfrequentie;
  • Hogere ademhalingsfrequentie;
  • Verwijding van bloedvaten naar spieren en hersenen;
  • Vernauwing van bloedvaten naar organen zoals verteringsstelsel.
• Corticosteroïden (bijv. cortisol) remmen de activiteit van het afweersysteem.

Adrenaline en cortisol zijn hormonen die een immense invloed hebben op tal van lichaamsdelen en lichaamsfuncties. Ze grijpen in op de hersenen, het immuunsysteem en veel meer: je hele lijf verandert onder invloed van deze stressstoffen.

3. Verandering in de vetstofwisseling

Er zijn twee soorten vetweefsel: bruin vetweefsel en wit vetweefsel. Er zit meer energie opgeslagen in bruin vetweefsel dan in wit vetweefsel.

De ademtechniek van Wim Hof zorgt voor de omzetting van wit vetweefsel in bruin vetweefsel. Zodra het lichaam inspanning verricht, wordt dit nieuwe bruine vetweefsel verbrand en komt er veel energie vrij. Zonder de ademtechniek, zou er minder bruin vetweefsel verbrand worden en zou er dus minder energie vrijkomen.

4. Verandering in de genexpressie onder invloed van transcriptiefactoren

DNA is de blauwdruk voor het lichaam en ligt opgeslagen in 23 verschillende stukken (chromosomen) in elke lichaamscel. Het DNA vervult daar een belangrijke functie: het is een soort recept voor allerlei stoffen (eiwitten) die talloze specifieke functies hebben. Denk bijvoorbeeld aan de kleur van je ogen, maar ook aan de regulatie van de bloedsuikerspiegel of zelfs de werking van medicatie. Alles heeft te maken met het recept in de vorm van DNA.

Het lichaam maakt zelf de keuze welk deel van het recept gelezen moet worden: elke cel heeft namelijk identiek DNA. Dus de cellen in een teen hebben ook het recept voor oogkleur, maar omdat dit niet belangrijk is voor de cellen daar, wordt dat deel van het recept niet gelezen. Om ervoor te zorgen dat het deel van het recept wordt gelezen dat wel relevant is, zijn er zogenaamde transcriptiefactoren: dit zijn een soort vlaggetjes die de cel er op wijzen dat een specifiek deel van het recept gelezen moet worden om de stoffen te produceren die belangrijk zijn voor die cellen in de teen. Sommige transcriptiefactoren worden aangestuurd door de hormonen en hormonen worden op hun beurt vaak gereguleerd door de hersenen. De hersenen zijn dus de eindbaas voor de werking van allerlei transcriptiefactoren. Dit betekent dat er een relatie is tussen emotie die gevestigd zijn in de hersenen, en transcriptiefactoren. Dit blijkt ook uit onderzoek:

In een experiment zijn er twee groepen: sociaal eenzame mensen die last ondervinden van hun eenzaamheid, en sociaal geïntegreerde mensen. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat gevoel van eenzaamheid inwerkt op de hersenen. De emoties van eenzaamheid beïnvloeden de hersenen en de hersenen beïnvloeden op hun beurt de belangrijkste hormoonklier in de hersenen (hypofyse). De beïnvloede hypofyse produceert andere hormonen en deze andere hormonen activeren andere transcriptiefactoren. Andere delen van het DNA worden nu afgelezen en uiteindelijk worden andere stoffen geproduceerd met andere functies.

Ook de ademhaling, koudetraining en mediteren grijpen aan op de hersenen en wijzigt de aansturing van de transcriptiefactoren. Om een goede balans te vinden is het van belang een goede tegenhanger te vinden voor stress: anti-stress. Een vorm van anti-stress is mediteren.

Wim Hof

Het succes van lessen van Wim Hof is:

• Goede ademhaling;
• Meditatie;
• Goede voorbereiding op de intense stress(reactie). Dit heet acclimatisatie.

Een groep onder leiding van Wim Hof kreeg giftige stoffen van bacteriën (endotoxines) geïnjecteerd. Normaal wordt men daar erg beroerd van en raken ontstekingseiwitten in werking. Maar onder invloed van transcriptiefactoren hebben de endotoxines geen invloed op de leden van de groep.

Tijdens het sporten of onder invloed van kou kunnen transcriptiefactoren worden ingeschakeld voor een verbeterde afweer, doorbloeding, metabolisme en intensere detoxificatie.
Een herhaling van de training bij Wim Hof zorgt voor een sterke verandering in het metabolisme en maakt je op den duur ongevoelig voor kou.
Inactiviteit maakt je dan juist gevoeliger voor ziektes.
Bij het fenomeen van Raynaud is koude training af te raden.